Πολιτισμός: Λούτσα ή Αρτέμιδα;
Λούτσα ή Αρτέμιδα;
Μια ματιά στην πολιτιστική πολιτική του Δήμου μας.
Ένα άρθρο της Δέσποινας Τσατσάκη
Είναι γνωστή η διαμάχη που υπάρχει εδώ και χρόνια ανάμεσα στους ντόπιους κατοίκους της πόλης μας και τους παραθεριστές για την ονομασία της. Εμείς (ή τουλάχιστον οι περισσότεροι από μας) επιμένουμε να την αποκαλούμε Αρτέμιδα ενώ όσοι χαίρονται τη θάλασσά της τους καλοκαιρινούς κυρίως μήνες επιμένουν στην ονομασία «Λούτσα» 🏊.
Η πόλη μας ονομάζεται Αρτέμιδα! Είναι μια πόλη που συνδέεται ιστορικά με τα αρχαία και τα νεώτερα χρόνια, πράγμα που της προσδίδει δυνάμει σημαίνουσα θέση στο πολιτιστικό γίγνεσθαι της περιοχής της Ανατολικής Αττικής. Η πόλη μας έχει χτιστεί στην περιοχή που είναι γνωστή με το τοπωνύμιο Λούτσα, που στα αρβανίτικα σημαίνει «υγρός, βαλτώδης τόπος». Στην Αλυκή μάλιστα αποκαλύφθηκε οικισμός από την Πρωτοελλαδική Εποχή, οι Αραφηνίδες Αλές. Εκεί, σύμφωνα με το μύθο αποβιβάστηκε ο Ορέστης έχοντας μαζί του την Ιφιγένεια και το ξόανο της θεάς Αρτέμιδος και εκεί έχτισε το ναό της Αρτέμιδος. Υπολείμματα αρχαίου λιμενίσκου βρέθηκαν και στη θέση που σήμερα βρίσκεται ο Άγιος Σπυρίδωνας.
Τα δε Σπάτα στην αρχαιότητα, ήκμασαν κατά την μυκηναική εποχή, ενώ στην κλασσική εποχή αποτελούσαν το δήμο της Ερχίας από όπου καταγόταν ο ρήτορας Ισοκράτης και ο ιστορικός Ξενοφώντας. Συγχρόνως αποτελούσαν ένα απο τους σιτοβολώνες της Αττικής.
Στα νεώτερα χρόνια από τη δεκαετία του 70 κυρίως και μετά, η πόλη μας αποτέλεσε το βασικό παραθεριστικό προορισμό των Αθηναίων και δεκάδες ταινίες γυρίστηκαν στους αμμόλοφούς της.
Θα περίμενε κανείς ότι καθώς περνούσαν τα χρόνια και οι δεκαετίες η πόλη μας θα εκμεταλευόταν την ιστορική της διαδρομή, θα στηριζόταν στα συγκριτικά της πλεονεκτήματα και θα εφάρμοζε μια πολιτιστική πολιτική που θα την αναδείκνυε ως σημαντικό τουριστικό προορισμό αλλά κυρίως θα δημιουργούσε τις προυποθέσεις της πολιτιστικής ανάτασης με την παροχή ενός πολιτιστικού προϊόντος υψηλής αισθητικής και πνευματικής αξίας στους δημότες και στους επισκέπτες του τόπου αυτού.
Οι στρατηγικοί στόχοι της πολιτιστικής πολιτικής είναι:
η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς
η ενίσχυση της σύγχρονης καλλιτεχνικής και πνευματικής δημιουργίας και
η διεύρυνση της πρόσβασης και συμμετοχής των πολιτών στην πολιτιστική ζωή
Τι κάνουν λοιπόν οι ΟΤΑ για να πετύχουν τους παραπάνω στόχους; Αρχικά, το κύριο μέσο που χρησιμοποιούν είναι η ισόρροπη χωροταξική κατανομή των πολιτιστικών εγκαταστάσεων και δράσεων, με έργα υποδομής για πνευματικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις. Απαραίτητα είναι τα πολιτιστικά και πνευματικά κέντρα, τα θέατρα, οι βιβλιοθήκες, τα μουσεία. Άλλο ένα σημαντικό μέσο είναι η ενίσχυση του εθελοντισμού που προσεγγίζεται μέσα από την ενδυνάμωση των πολιτιστικών συλλόγων και συνεταιρισμών. Ακόμα, σπουδαίο ρόλο στη χάραξη της πολιτιστικής πολιτικής των δήμων παίζει η οργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων και φεστιβάλ. Να μην ξεχάσουμε και την ανάδειξη των ιστορικών μνημείων και κτιρίων που για την πόλη μας είναι ή οφείλει να είναι προτεραιότητα.
Έτσι λοιπόν, για τη χάραξη μιας πολιτιστικής πολιτικής απαραίτητη είναι η βαθιά γνώση της ιστορίας του τόπου, η ανάλυση των δημογραφικών και οικονομικών χαρακτηριστικών των δημοτών, το φυσικό περιβάλλον, οι υπάρχουσες υποδομές –αθλητικές, πολιτιστικές- και σύλλογοι, οι αδελφοποιήσεις, οι υπάρχουσες εκδηλώσεις κ.ά.
Για να δούμε τώρα τι έχει πράξει ο Δήμος μας στον τομέα της Πολιτιστικής Πολιτικής:
Πολλά έχουν γραφεί για το χώρο που ενοικίασε και χρησιμοποιεί ο Πολιτιστικός Οργανισμός Ξενοφών για τη διενέργεια των πολιτιστικών εκδηλώσεων. Δεν θα σταθώ στα χιλιοειπωμένα σχόλια για την ακαταλληλότητα του χώρου αλλα στην Αρτέμιδα τουλάχιστον είναι ο μοναδικός. Ο δεύτερος χώρος που διαθέτει ο Δήμος μας είναι το Πολιτιστικό Κέντρο με τις γνωστές παλινωδίες που έχουν υπάρξει κατά την ανακαίνιση και επισκευή του και που όπως φημολογείται ο Δήμαρχος ένα μήνα πριν τις εκλογές εν μέσω προεκλογικής περιόδου, ως είθισται, ετοιμάζεται να εγκαινιάσει. Διατίθενται όμως και οι αυλές των Σχολικών Κτηρίων του Δήμου μας που μπορούν να φιλοξενήσουν ποικίλες εκδηλώσεις.
Οι σύλλογοι που δραστηριοποιούνται στην περιοχή μας είναι αρκετοί και δραστηριοποιούνται επαρκώς σε τομείς που άπτονται της λαογραφικής παράδοσης της χώρας μας, οργανώνουν χορούς και προάγουν την παράδοση με μουσική και χορούς από όλη τη χώρα.
Στο Δήμο μας υπάρχει και μια Βιβλιοθήκη με αρκετά μεγάλο αριθμό βιβλίων που στεγάζεται στο κτήριο του Πολιτιστικού Οργανισμού «Ξενοφών», αλλά και ένα αρχαιολογικό μουσείο στο χώρο της Ταυροπόλου Αρτέμιδος. Στο site του Πολιτιστικού Οργανισμού αναγράφονται κάποιες ακόμα Πολιτιστικές Δομές όπως Κινηματογραφική Λέσχη, Φιλαρμονική, καλλιτεχνικά εργαστήρια, χορωδίες και Δημοτική Μουσική Σχολή, χωρίς περαιτέρω πληροφορίες για τη λειτουργία τους.
Και αυτό το καλοκαίρι;
Προσπαθώντας να αξιολογήσουμε την πολιτιστική πολιτική που εφαρμόζει ο Δήμος μας είναι σημαντικό να ρίξουμε μια ματιά στο Πρόγραμμα των φετινών καλοκαιρινών πολιτιστικών εκδηλώσεων. Με ένα ομολογουμένως πολύ φτωχό πρόγραμμα, ο «Ξενοφών» προσπάθησε να παρουσιάσει πολιτιστικό έργο στηριζόμενος κυρίως στους Συλλόγους. Οι περισσότερες μουσικές εκδηλώσεις ήταν αποτέλεσμα της δουλειάς των συλλόγων και ο Δήμος παραχωρούσε το χώρο του για τις εκδηλώσεις αυτές. Ως αποτέλεσμα το φετινό καλοκαίρι στην πόλη μας ήταν γεμάτο από μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις .
Επιπλέον, ανάμεσα στις παιδικές παραστάσεις και τις πάμπολλες συναυλίες μπορεί να διακρίνει κανείς και μια παράσταση τραγωδίας και μια τριήμερη έκθεση εικαστικών τεχνών χωρίς να δίνεται καμία επιπλέον πληροφορία.
Είναι βέβαιο πως θα δαπανήθηκαν πολλές χιλιάδες ευρώ για τις παραπάνω εκδηλώσεις και εκατοντάδες συμπολίτες μας διασκέδασαν υπό τους ήχους παραδοσιακής και μοντέρνας μουσικής. Οι μικροί μας φίλοι μάλλον θα έμειναν ικανοποιημένοι από το παιδικό θέατρο και τις παραστάσεις του θεάτρου σκιών. Και αυτό ήταν όλο.